Waarom helpen scouts bij herdenkingen op 4 mei?
Bij veel lokale monumenten in Nederland en tijdens de drie grootste landelijke herdenkingen op de Dam, Waalsdorpervlakte en Kinderherdenking in Madurodam zijn scouts actief betrokken. Wist je dat scouts al sinds de bevrijding van Nederland een rol spelen bij herdenkingen? Ze vormen erehagen en de erewacht, helpen bij het aanreiken en leggen van kransen en zorgen voor het hijsen en strijken van vlaggen. Voor scouts en zeekadetten van Zeekadetkorps Nederland altijd een hele eer om hieraan mee te mogen werken.
Ondergronds
Scouts speelden tijdens de Tweede Wereldoorlog op heel veel plekken een actieve rol. In de meidagen van 1940 toen veel bombardementen plaatsvonden, hielpen scouts op veel locaties met het redden van mensen en bergingswerkzaamheden. Op 2 april 1941 werd Scouting echter helemaal verboden. Diverse groepen gingen op zolderkamers en in kelders ondergronds verder met hun activiteiten. Veel scouts kozen er ook voor om in het verzet te gaan. Soms met een grote groep, zoals in Katwijk, Hilversum, Alkmaar en Zeeland, en soms als individu. Het Scoutingnetwerk kwam hierbij goed van pas en de vaardigheden die ze als scout geleerd hadden konden ze in de praktijk brengen. Dat netwerk en die vaardigheden zijn niet heel anders dan nu. Ontzettend waardevol dus!
Herdenken op meerdere manieren
Tijdens de bevrijding hielpen scouts als gids voor de geallieerden, regelden ze verkeer en brachten berichten en de post rond. Ook boden ze onderdak aan vluchtelingen en aan krijgsgevangen militairen. Helaas lieten vele scouts het leven tijdens de oorlog. Zij werden niet alleen slachtoffer als militair of in het verzet, maar kwamen ook om tijdens bombardementen, tijdens hulpverlening, op de koopvaardij of omdat ze joods waren. Op allerlei locaties in Nederland zijn scouts ook daardoor betrokken bij herdenkingen om hun groepsgenoten te herdenken. Dat zie je niet alleen terug in het herdenken zelf, ook zijn behoorlijk wat groepen vernoemd naar verzetshelden. Wat dacht je van de Jan van Hoofgroepen in Gouda, Nieuwegein en Nijmegen? Of de Dick van Toorgroep uit Valkenswaard en de Hopman Masselmangroep in Soest? Nu bijna 80 jaar later kun je scouts niet meer wegdenken bij herdenkingen op en rond 4 mei. Bij Scouting vinden we het belangrijk dat we met onze jeugdleden herdenken en hen mee te geven waarom we dat doen. Want vrijheid is niet vanzelfsprekend.
Heeft jouw groep een band met de Tweede Wereldoorlog?
In 2019 zijn verschillende vrijwilligers van Scouting Nederland gestart met het project Scouts in de Oorlog. Dit project loopt nog steeds, en richt zich op het onderzoek naar verhalen over leden van Scouting die tijdens de Tweede Wereldoorlog slachtoffer zijn geworden of iets bijzonders hebben gedaan, verzet hebben geboden of door ondergronds door te gaan met de activiteiten in Nederland of Nederlands-Indië. Of die hulp hebben geboden toen anderen dat het hardste nodig hadden. Inmiddels zijn van ruim 2.300 scouts verhalen uitgezocht en opgetekend. Deze kun je op vrijheid.scouting.nl allemaal teruglezen. Mis je een verhaal van een scout uit jouw verleden? Of staat jouw groepsnaamgever niet in dit rijtje? Vul het project aan en neem contact op met het team via vrijheid@scouting.nl.
